Tazminat Hukuku
Meydana gelen haksız fiil ya da herhangi başka bir sebepten dolayı oluşan tazminat anlaşmazlıkları, Tazminat Hukuku çerçevesinde incelenir.
Genel olarak;
Maddi Tazminat Davası
Manevi Tazminat Davası bulunur.
Maddi ve manevi tazminat davaları ise; Borçlar Hukuku kapsamı içinde, yapılan sözleşmenin ihlal edilmesi, iş kazası sonrasında yaralanma ya da ölüm, trafik kazası sonrası yaralanma ya da ölüm, boşanma davası gibi çoğu farklı hukuki açıdan önem arz eden davaları kapsar.
Açılan tazminat davalarına bakan avukatların halk arasındaki adı ise çoğunlukla tazminat avukatı olarak geçer. Maddi ve manevi tazminat davaları aynı anda açılabileceği gibi tek tek de açılabilir.
Maddi ve Manevi Tazminat Davası Nedir?
Tazminat Hukuku içinde; hukuka aykırı şekilde gerçekleşen eylem ya da işlemlerin neticesinde, malvarlığı üzerinden oluşan eksilme ya da oluşan maddi zararların giderilmesi için, maddi tazminat davası açılır.
Maddi tazminat davaları; iş görmezlik, ölüm nedeniyle destek kaybı, malvarlığı zararları, maluliyet gibi konuları kapsar. Ticari nitelik taşımadığı için, tüm tazminat davaları, Asliye Hukuk Mahkemeleri’nde görülür. Asliye Hukuk Mahkemeleri, tazminat bedeline bakmadan davaya bakar.
Manevi tazminat davası; hukuka aykırı şekilde oluşan eylem ya da işlemler sonucunda bireyde oluşan üzüntü, travma, elem, yıpranma gibi sebeplerden ötürü, kişinin manevi yoksunluğunu gidermek amacıyla açılan dava türüdür.
Tazminat Davası Çeşitleri Nelerdir?
Tazminat Hukuku’nda maddi tazminat davası ve manevi tazminat davası olmak üzere iki şekilde dava açılabilir. Maddi ve manevi tazminat davaları, kendi içinde bazı konu başlıklarıyla ayrılır.
- İşçinin kıdem tazminatı davası
- Haksız gözaltı sebebiyle tazminat davası
- Boşanma davası sebebiyle maddi manevi tazminat davası
- Meslek hastalığıyla sebebiyle açılabilecek tazminat davası
- Trafik kazası sonrası oluşabilecek maddi ve manevi tazminat davası
- İş güvencesi tazminat davası
- Kişilik haklarının korunması sonucu oluşan tazminat davaları
- Hatalı doktor uygulamasından doğan maddi ve manevi tazminat davaları gibi birçok farklı tazminat davası türü bulunur.
Burada önemli olan maddi ve manevi tazminatın belirlenmesinde, geçerli olan sebeplerin oluşup oluşmadığıdır.
Manevi Tazminat Davası Hangi Sebeplerle Açılabilir?
Tazminat Hukuku içinde manevi tazminat davası açabilmek için bazı şartların oluşması gerekir. Manevi tazminat; kişinin uğradığı haksız eylemler sonucunda, içine düştüğü acı veren, elem ve keder hissetmesine neden olan olaylar sonucunda, zararının giderilmesi için ödeme talebinin yapılmasıdır.
Türk Borçlar Kanunu’nda 56 ve 58. Maddeler uyarınca manevi tazminat davası için;
- Bedensel bütünlüğün zedelenmiş olması
- Bedenen ağır zarara uğramış olmak
- Haksız eylemin ölümle sonuçlanmış olması
Manevi tazminat davalarında, kişilik haklarının zarara uğraması sonucu, bu nedenlerin de oluşmasıyla birlikte, manevi tazminat davası açılabilir.
Tazminat Davaları Açılma Sebepleri Nelerdir?
Tazminat davaları, birçok farklı sebepten dolayı açılabilir. Tazminat davası açabilmek için kişi, haksız fiil sebebiyle zarara uğramalıdır. Açılan tazminat davaları, zararın tespit edilmesini içerir ve bu yüzden tespit davaları olarak da anılır.
Tazminat davaları;
- Boşanma nedeniyle
- Nişan bozma nedeniyle
- İş kazasından dolayı yaralanma ve ölümlerde
- Doktor uygulamalarının hatalı olduğu durumlarda
- Hakaret ile kişilik haklarına saldırı durumlarında gibi durumlarda açılabilir.
Tazminat davalarında; dava açan kişi zarara uğradığını ispat yoluna gider. Zamanaşımı süresi geçirilmemelidir. Kusur aranan durumlarda, tazminat davası açan kişinin, davacı olduğu kişinin zarara uğrattığını, dava açılan kişinin kusurlu olduğunu ispatlaması gerekir.
Trafik Kazası Sonucu Tazminat Davası Nasıl Açılır?
Tazminat Hukuku çerçevesinde, trafik kazası sonucu oluşan ölüm, yaralanma ya da mal kaybına karşılık, mağdur olan kişinin maddi ya da manevi tazminat davası açma hakkı bulunur.
Gerçekleşen trafik kazasında davacı kişi; yaralanan kişi olabilir ya da yaralının ailesinden biri olabilir. Ancak kanuna göre yaralının yakınları, sadece manevi tazminat hakkına sahiptir.
Trafik kazalarının ölümle sonuçlanması durumunda; ölen kişinin bakmaya yükümlü olduğu herkes, tazminat davasını açabilir. Kazada ölen kişinin; eşi, çocukları, anne ya da babası, herhangi bir ispata gerek kalmadan dava açabilir.
Trafik kazası sonucunda açılacak tazminat davasına kişi ve kurumlar da dahil olur.
- Araç sürücüsü
- Araç sahibi
- İşletme sahibi
- Sigorta şirketleri
Trafik kazası sonucu açılan tazminat davalarında yetkili mahkemeler de değişkenlik gösterir.
- Davalının ikametinin bulunduğu yerdeki adliyeler
- Davacının ikametinin bulunduğu yerdeki adliyeler
- Sigorta şirketinin bulunduğu yerdeki adliyelerde tazminat davası açılabilir.
Bu adliyelerde açılacak tazminat davalarında görevli mahkemeler ise; Asliye Hukuk Mahkemesi ve Asliye Ticaret Mahkemeleridir.
Boşanmada Tazminat Davası Nasıl Açılır?
Aile birliğinin bozulmaya başlayarak dava açıldığı dönemler, her iki taraf için de oldukça streslidir. Anlaşmalı boşanmanın yanında, uzun bir süreçte gerçekleşen çekişmeli boşanma davaları açılabilir.
Buradaki önemli nokta, evlilik kurumunun sonlandırılması durumunda, kişinin haklarının korunmasıdır. Nafaka, tazminat, velayet gibi birçok konu, çekişmeli boşanma davalarının ana konusunu oluşturur.
Buna göre;
- Taraflar, olan ya da olması beklenen hakları, boşanma durumunda zarara uğrayacak kişi, maddi tazminat davası açabilir.
- Boşanma sebebiyle, kişilik hakları saldırıya uğrayan kişi, manevi tazminat davası açma hakkına sahiptir.
Boşanma davalarında tazminat talep edilmesinde, Türk Medeni Kanunu’nun 174. Maddesi geçerlidir.
Tazminat Hukuku; Doktor Hatası Yüzünden Açılacak Tazminat Davaları Nelerdir?
Tazminat Hukuku içerisinde, doktor hatası yüzünden açılacak tazminat davası bulunur. Hasta; doktora, hastaneye ya da personele karşı tazminat davası açabilir. Doktor hatasının oluştuğu durumlarda, açılacak davanın konusu, tıbbi standartların ihlalidir.
Doktor hatası yüzünden ruhsal ve bedensel olarak zarara uğrayan kişiler, maddi ve manevi tazminat davası açma hakkına sahiptir. Burada uygun tedavi yöntemlerine rağmen, gelişen komplikasyonlarda, doktorun sorumlu tutulmayacağı da bilinmelidir.
Haksız Gözaltı Durumunda Tazminat Hakkı Nedir?
Ceza Muhakemesi Kanunu’na göre, gözaltı ve tutuklama işlemleri, kanuna aykırı şekilde yapılabilir. Böyle bir durumda, tutuklama ya da gözaltına alınan kişinin, tazminat davası açma hakkı bulunur.
Koruma tedbiri uygulanarak yapılan işlemde, kişi dava sonucu beraat ederse, haksız yere işlem gördüğü kabul edilmiş sayılır. Savcılığın verdiği takipsizlik kararı da kişinin suçsuz olduğunu kanıtı olarak kabul edilir. Böyle bir durumda, gözaltına alınan kişinin hem maddi hem de manevi tazminat davası açmaya hakkı vardır.
Tazminat Hukuku; Tazminat Davası Avukatları Ne Yapar?
Avukatların belli uzmanlık alanı bulunur. Ancak avukatların, sadece uzmanlık alanına dair davaları almadığı bilinir. Farklı davaları üstlenmelerine rağmen, kendisini tazminat davalarına adayarak uzmanlaşmış tazminat davası avukatları;
- Maddi ve manevi tazminat davası açma dilekçeleri yazabilir.
- Tazminat davalarına girebilir.
- Dosya takibi yapabilir.
Konusunda uzman ve deneyimli olan bir avukat ile görüşerek, her türlü maddi ya da manevi tazminat davanızda, profesyonel destek alabilir, haklarınızın en iyi şekilde savunulmasını sağlayabilirsiniz.
Tazminat Hukuku; Maddi ve Manevi Tazminat Davaları Ne Kadar Sürede Tamamlanır?
Tazminat davalarında; tarafların dinlenmesi, tanıkların dinlenmesi, iddiaların ispatı, maluliyet oranlarının hesaplanması, oluşan kusurun tespit edilmesi gibi birçok aşama bulunur.
Bilirkişinin oluşturduğu kusur tespitine karşı tarafların herhangi bir itirazı durumunda, dosyanın tekrar bilirkişiye gönderilmesi gerekir. Böyle bir durumda tazminat davaları, yaklaşık olarak 1-2 yıl içinde sonuçlanabilir.
Tazminat Hukuku; Tazminat Davası Açmak İçin Ne Ücret İstenir?
Tazminat Hukuku kapsamında, maddi ve manevi tazminat açma hakkı bulunur. Her davanın belli bir harç ve masrafı vardır. Davanın açılması durumunda, maddi ve manevi tazminat miktarı üzerinden harç miktarı taminat davası hesaplama yapılır. Açılan davada tebligatların gönderilmesi için, bazı masrafların yapılması da gerekir.