Meşru Müdafaa
(TCK m.25/1–2 – Hukuka Uygunluk Nedeni – Haksız Saldırıya Orantılı Savunma – Sınırın Aşılması)
Meşru müdafaa (nefsi müdafaa), Türk Ceza Kanunu’nun 25. maddesinde yer alan ve failin, kendisine ya da başkasına yönelmiş “gerçekleşen, gerçekleşmesi ya da tekrarı muhakkak olan haksız bir saldırıyı” mevcut şartlar altında orantılı şekilde def etmesi hâlinde ceza sorumluluğunun doğmadığı hukuka uygunluk nedenidir.
📘 Meşru Müdafaanın Şartları
- A) Saldırıya İlişkin Unsurlar
- Haksız bir saldırı var olmalı (hukuka aykırı, kişinin hukuken korunan bir hakkına yönelik).
- Saldırı mevcut, “gerçekleşmekte olan” ya da “tekrarı muhakkak olan” nitelikte olmalı.
- Mağdurlardan birine yönelik olmalı: kişi kendisini veya başka birini savunabilir.
- Saldırı ve savunma eşzamanlı olmalı; geçmişe ait veya olası ilerideki saldırılara karşı müdahale meşru müdafaa sayılmaz.
- B) Savunmaya İlişkin Unsurlar
- Savunma zorunlu olmalı; başka türlü saldırı önlenmesi mümkün olmamalı.
- Savunma saldıran kişiye karşı gerçekleştirilmeli; üçüncü kişilere yönelik müdahaleler meşru olmaz.
- Savunma ölçülü ve orantılı olmalı; savunma araç ve şiddeti saldırıyla makul ölçüde eşleşmeli .
📘 Sınırın Aşılması ve Hukuki Sonuçları
TCK 27. madde kapsamında:
- Savunma ölçüsüz hale gelirse, ancak heyecan, korku ve panik nedeniyle aşılmışsa, fail ceza almaz (CMK 223/3-c uyarınca).
- Sınır bilerek, kasıtlı aşılmışsa taksirle suç hale gelebilir ve ceza indirimi uygulanabilir.
Yargıtay da bu hususları sürekli kararlarda vurgulamakta; “aşırı tepki” hâllerinde bile “heyecan, korku veya telaş” durumunda cezalandırma yapılmaması gerektiğini belirtmektedir.
📘 Örnek Yargıtay Kararları
- Silah doğrultulan kişi, saldırıyı defettiği için beraat etmiş (TCK 25).
- Miras konulu tarla kavgasında silahla öldürmede meşru müdafaa kabul edilmiş.
- Hırsızlık esnasında müdahale silahla yapılmış; savunma hakkı nedeniyle ceza verilmemiş .
- Panik ve heyecanla ölçü aşılınca da ceza almamış; sınır aşılması mazur görülmüş.
📌 Sık Sorulan Sorular
📍Meşru müdafaa nedir?
Kişinin kendisine ya da başkasına yönelik haksız ve mevcut (ya da tekrar edecek) bir saldırıyı orantılı şekilde savunmasıdır.
📍 Meşru müdafaanın şartları nelerdir?
Saldırı haksız, gerçek veya yakın, savunma zorunlu, saldırana yönelik ve orantılı olmalıdır.
📍 Sınırı aşılırsa ne olur?
📍 Eğer heyecan, korku ya da paniğe bağlı olarak sınır aşıldıysa ceza verilmez; kasten aşıldıysa kasten işlenen suç hükmü uygulanır.
📍 Meşru müdafaa ceza sorumluluğunu tamamen kaldırır mı?
Evet, şartlar sağlandığında fiil hukuka uygunluk kazandığı için ceza verilmez ve beraat edilir.
📍 Zorunluluk hali ile farkı nedir?
Zorunluluk halinde bir tehlike vardır ve saldırı söz konusu değildir; bu nedenle tehlikeyi defetmek için yapılan fiil de hukuka uygundur ama meşru müdafaayla aynı şartlara tabi değildir.
- Meşru müdafaa durumunda fail ceza verilmeksizin beraat eder; eylem hukuken “suç dışı” kabul edilir .
- Müdahalenin orantılı ve ölçülü olması önemlidir.
- Zamanlama kritik: Müdahale yalnızca saldırı sırasında veya tekrarı ihtimaline karşı yapılmalı.
- Heyecan, korku veya paniğin etkisiyle orantı aşılsa bile ceza uygulanmaz.
Avukatlık büromuz, Eskişehir merkezli olarak meşru müdafaa savunmalarında hukuki destek sunmakta; mevzuat, Yargıtay içtihatları ve olayın teknik tabloları ışığında savunma stratejisi hazırlamaktadır. Gerek ilk soruşturma sürecinde müdafilik, gerek kovuşturma aşamasında beyan ve delil savunması, gerekse istinaf/temyiz sürecinde hukuk danışmanlığı ile müvekkil haklarını etkin korumaktadır.
Avukatlık büromuz, Eskişehir merkezli olarak faaliyet göstermekte olup; Türkiye genelinde görülen davalarda da hukuki temsil sağlamaktadır. Her dosya, içerdiği hukuki ihtiyaçlara göre özenle değerlendirilmekte ve süreç profesyonel şekilde yürütülmektedir.
YCY Avukatlık Bürosu, Eskişehir merkezli olarak faaliyet göstermekte olup; Türkiye genelindeki davalarda da hukuki danışmanlık ve temsil hizmeti sunmaktadır. Boşanma davaları, nafaka ve velayet talepleri, ceza yargılamaları, tazminat ve miras davaları ile zilyetlik, tapu iptali ve taşınmaz uyuşmazlıklarında uzman desteği sağlamaktadır.
Müvekkillerimiz büromuza sıklıkla şu aramalar üzerinden ulaşmaktadır:
Avukat Yiğitcan Yıldırım, Eskişehir boşanma avukatı, Eskişehir ceza avukatı, Eskişehir iş hukuku avukatı, Eskişehir miras avukatı, Eskişehir icra avukatı, Eskişehir tazminat avukatı, Eskişehir nafaka avukatı, Eskişehir velayet avukatı, Eskişehir ağır ceza avukatı, Eskişehir gayrimenkul avukatı, Eskişehir tüketici avukatı, Eskişehir kira hukuku avukatı, Eskişehir iş kazası avukatı, Eskişehir arabuluculuk avukatı
Hukuki süreçlerinizde doğru yönlendirme ve etkili temsil için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Yasal Uyarı: Bu sayfada yer alan bilgiler genel bilgilendirme amacıyla sunulmuştur. Makalede yer alan içerikler, somut olayların özelliklerine göre değişebilecek nitelikte olup, hukuki danışmanlık yerine geçmez. Büromuz, bu bilgilerin kullanımı nedeniyle doğabilecek sonuçlardan hukuki sorumluluk kabul etmemektedir. Spesifik hukuki sorunlarınız için bir avukattan profesyonel destek almanız önerilir.
