Sebepsiz Zenginleşme – Geri Verme Davaları
(TBK m.77–82 – Haklı Sebep Olmayan Zenginleşme – İade Borcu – Zamanaşımı)
Sebepsiz zenginleşme, bir kişi mal varlığında artış yaşarken diğerinin zarara uğraması ve bu artışın haklı bir hukuki sebebe dayanmaması hâlinde ortaya çıkar (TBK m.77). Bu durum, kanunun öngördüğü bir borç kaynağıdır ve zenginleşen tarafın iade yükümlülüğü doğar.
📘 Şartlar
- Zenginleşme – Bir tarafın mal varlığında artış
- Fakirleşme – Diğer tarafın mal varlığında azalış
- İlliyet Bağı – Zenginleşme ile fakirleşme arasında nedensellik
- Haklı Sebep Yokluğu – Zenginleşmenin hukuken geçerli bir dayanağı olmaması.
📘 İade Borcu ve Usul
- Zenginleşen, önce ayırt edilebilen eşyaları aynen iade eder; mümkün değilse nakden ödeme sağlar (TBK m.79).
- İyi niyette olan zenginleşen, elinde kalan kısmı iade eder; kötü niyette olan ise tüm kazancı iade etmekle yükümlüdür (TBK m.79) .
📘 Zamanaşımı Süreleri
- 2 yıl – Hak sahibinin geri isteme hakkını öğrendiği tarihten itibaren başlar
- 10 yıl – Zenginleşmenin gerçekleştiği tarihten itibaren işlemeye başlar.
📘 Hangi Durumlarda Açılır?
- Geçersiz sözleşme sonucu ödenen harcamalar (araba, taşınmaz bedeli vb.)
- Yanlış kişiye yapılan ödeme ya da ente geç ödenen borç
- Koşula bağlanmış edimlerin gerçekleşmemesi sonucu verilen edimler.
Unsur | Açıklama |
Zenginleşme | Mal varlığında artış |
Fakirleşme | Karşı tarafta eşit kayıp |
İlliyet | Nedensellik bağı |
Haklı Sebep | OLMAMALI |
İade Yükümlülüğü | Aynen veya nakden |
İyi/Kötü Niyet Farkı | İade miktarını etkiler |
Zamanaşımı | 2 yıl / 10 yıl |
📌 SIKÇA SORULAN SORULAR
📍 Sebepsiz zenginleşme davası nedir?
Söz konusu kişi, herhangi bir hukuki sebep olmaksızın başkasının malvarlığından fayda sağlayarak zenginleştiğinde, zarar gören bu zenginliği iade talebiyle dava edebilir.
📍 Davayı kim açabilir ve nereye açar?
Malvarlığı haksız şekilde azalan kişi (fakirleşen), davasını genellikle Asliye Hukuk Mahkemesi’ne açabilir.
📍 Davanın koşulları nelerdir?
Dava için (1) birinin malvarlığının artması, (2) diğerinin malvarlığının eş değer ölçüde azalması, (3) bu iki unsur arasında illiyet bağı ve (4) zenginleşmenin haklı bir nedene dayanmaması gerekir.
📍 İade yükümlülüğü nasıl işler?
Zenginleşenin elindekilerin aynen iadesi esas olup, aynen iade imkânsızsa nakden iade mümkündür; iyi niyetliler yalnızca elde kalanla sorumludur, ancak nakit için bu ayrım yoktur.
📍 Zamanaşımı süreleri nedir?
Hak sahibinin borcu öğrendiği tarihten itibaren 2 yıl, fakat her hâlde zenginleşmenin gerçekleştiği andan itibaren 10 yıl içinde dava açılmalıdır.
Avukatlık büromuz, Eskişehir merkezli olarak sebepsiz zenginleşme davalarında—özellikle geçersiz sözleşmeler, yanlış ödemeler veya koşula bağlı edimlerde—müvekkillerine hukuki analiz ve stratejik temsil sunmaktadır. Her dosya, zenginleşme ve fakirleşme miktarı, illiyet bağı ve zamanaşımı açısından titizlikle ele alınmakta; doğru zamanda doğru adımlar atılmaktadır.
Avukatlık büromuz, Eskişehir merkezli olarak faaliyet göstermekte olup; Türkiye genelinde görülen davalarda da hukuki temsil sağlamaktadır. Her dosya, içerdiği hukuki ihtiyaçlara göre özenle değerlendirilmekte ve süreç profesyonel şekilde yürütülmektedir.
YCY Avukatlık Bürosu, Eskişehir merkezli olarak faaliyet göstermekte olup; Türkiye genelindeki davalarda da hukuki danışmanlık ve temsil hizmeti sunmaktadır. Boşanma davaları, nafaka ve velayet talepleri, ceza yargılamaları, tazminat ve miras davaları ile zilyetlik, tapu iptali ve taşınmaz uyuşmazlıklarında uzman desteği sağlamaktadır.
Müvekkillerimiz büromuza sıklıkla şu aramalar üzerinden ulaşmaktadır:
Avukat Yiğitcan Yıldırım, Eskişehir boşanma avukatı, Eskişehir ceza avukatı, Eskişehir iş hukuku avukatı, Eskişehir miras avukatı, Eskişehir icra avukatı, Eskişehir tazminat avukatı, Eskişehir nafaka avukatı, Eskişehir velayet avukatı, Eskişehir ağır ceza avukatı, Eskişehir gayrimenkul avukatı, Eskişehir tüketici avukatı, Eskişehir kira hukuku avukatı, Eskişehir iş kazası avukatı, Eskişehir arabuluculuk avukatı
Hukuki süreçlerinizde doğru yönlendirme ve etkili temsil için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Yasal Uyarı: Bu sayfada yer alan bilgiler genel bilgilendirme amacıyla sunulmuştur. Makalede yer alan içerikler, somut olayların özelliklerine göre değişebilecek nitelikte olup, hukuki danışmanlık yerine geçmez. Büromuz, bu bilgilerin kullanımı nedeniyle doğabilecek sonuçlardan hukuki sorumluluk kabul etmemektedir. Spesifik hukuki sorunlarınız için bir avukattan profesyonel destek almanız önerilir.
